Trainingen

Aangeboden door

Open cursussen

Cursus Onderzoeksjournalistiek

12 avonden, vanaf 18 september 2025

Meer informatie

Story-Based Inquiry

CIJ Summer Conference, 26-27 June 2025

Meer informatie

Trainingen

Onderzoek plannen en organiseren

Story-Based Inquiry

Deze vierdelige cursus geeft je de basis voor het starten, verdiepen, organiseren en schrijven van een onderzoeksrapport of -artikel.

Het behandelt de Story-Based Inquiry (SBI) methode, die sinds de publicatie door UNESCO in 2009 met succes door duizenden journalisten, academici en ngo-onderzoekers is toegepast. Het kerninzicht van SBI is dat het onderzoeken en schrijven één samenhangend proces kunnen vormen. De onderzoeker begint met een hypothese die toetsbaar is. Hieruit volgt een opzet voor het verhaal en een kaart voor het opsporen van bronnen. Het eindproduct is een database waarin de speurtocht en het gevonden materiaal zijn vastgelegd. De theorie van de methode is ook beschreven in diverse handboeken, zodat we tijdens de cursus tijd hebben om in te gaan op het werk en de praktijk van de deelnemers.

“I’m a big fan of […] Story-Based Inquiry. It’s become, practically speaking, the Bible for investigative reporting, and an invaluable resource for editors and reporters alike.” (Diana Jean Schemo, Executive Editor of 100Reporters)

Achtergrond

Story-Based Inquiry biedt een onderzoeksmethode die gebaseerd is op doctoraalniveau research, een cumulatieve eeuw journalistieke ervaring en praktijktesten met tienduizenden studenten en professionals wereldwijd.

Sinds de publicatie door UNESCO in 2009 is SBI toegepast door onderzoeksjournalisten en -redacteuren, speelfilmauteurs, documentairemakers, onderzoekseenheden van ngo’s, academici en bedrijven. De taal en de aanpak zijn geïntegreerd in toonaangevende journalistieke organisaties en ngo’s over de hele wereld. Het handboek bestaat in 14 grote en kleine talen en wordt een “benchmark” genoemd voor onderwijs in het vak.

Mark Lee Hunter en Luuk Sengers hebben de methode voortdurend verrijkt en hun trainingen verfijnd op conferenties en bij vooraanstaande academische instellingen op vijf continenten. Ze hebben de carrières van journalisten (van beginners tot bestsellers), activisten en wetenschappers beïnvloed, zoals de getuigenissen hieronder aantonen.

“I started off as a deep sceptic and I am now a profound convert. In one hour you guys changed my life” (Katherine Eban, best-selling author of Bottle of lies. The Inside Story of the Generic Drug Boom)

Keep it simple and smart

De SBI-methode bestaat uit 5 stappen: De eerste drie stappen leiden tot een researchplan, dat antwoord geeft op de vragen: Wat verwacht je te onthullen? Wat moet je daarvoor aantonen? En: Welke bronnen kun je daarvoor gebruiken? De technieken die we toepassen zijn een hypothese, een tijdlijn en een bronnenkaart. Volgens dit plan gaan we vervolgens feiten verzamelen. Zo ontstaat geleidelijk een gestructureerde database, die we een ‘masterfile’ noemen. In de laatste stap vormen we de masterfile om tot een helder en pakkend verhaal.

1. Begin met een hypothese
‍Elk onderzoek begint met een vraag. Een hypothese is een voorlopig antwoord op die vraag. Door je vooraf een voorstelling te maken van je verhaal, vergroot je de kans op succes. We leren je hoe je een hypothese zó kunt formuleren dat zich een pad naar binnen opent in je onderzoek. Een hypothese helpt je ook om het belang en de levensvatbaarheid van je idee in te schatten, voordat je investeert in verder onderzoek. We zijn trots dat onze collega’s bij ICIJ de hypothese omschrijven als een “kernvaardigheid” in hedendaagse onderzoeksprojecten.

2. Leg de tijdlijn vast
‍Tijdlijnen zijn de koninklijke weg naar een verhaal. We laten zien hoe je gebeurtenissen langs een tijdlijn kunt vastleggen, en hoe je andere gebeurtenissen die van invloed zijn op het verhaal kunt afleiden en verifiëren.

3. Breng de stakeholders in kaart
‍Een bronnenkaart laat zien wie er bij je verhaal betrokken zijn — als initiatiefnemers, getuigen, profiteurs en slachtoffers. De kaart laat de relaties zien tussen alle belanghebbenden en geeft ook het doelpubliek voor je verhaal aan, wat essentieel is om de impact te vergroten.

4. Beheer het materiaal
Ons onderzoek naar de beroepspraktijk leert dat organisatie de sleutel is tot succesvolle projecten. Onze speciaal ontwikkelde tool heet de ‘masterfile’. Hierin worden de bronnen en inzichten verzameld en geordend. De masterfile is ook een managementtool die inzicht geeft in de status van het onderzoek en de samenwerking tussen teamleden vergemakkelijkt.

5. Laat het verhaal de feiten vertellen
Wij hebben nog nooit een onderzoeker ontmoet die geen interessant materiaal kon vinden, maar wij hebben er wel veel ontmoet die struikelden bij het produceren van het verhaal. Wij leren hoe narratieve structuren en literaire of cinematografische verteltechnieken te gebruiken. We integreren ethische en emotionele aspecten van het schrijven, met inbegrip van kwaliteitscontrole en impactplannen.

“The method is brilliantly intelligent and useably simple. It has completely revolutionised the way I work” (Brendan Montague, Request Initiative)
“This was the most useful course I have ever attended. Clear, hands-on, and superbly delivered.” (Feedback CIJ Webinar 2021)

Quotes van cursisten

“I’m a big fan of […] Story-Based Inquiry. It’s become, practically speaking, the Bible for investigative reporting, and an invaluable resource for editors and reporters alike.” 

Diana Jean Schemo

Executive Editor of 100Reporters

“It was an eye-opener for many that you can work with a hypothesis in this way.”

Nils Hanson

Former editor at Uppdrag granskning, Swedish Television

“Hunter and Sengers unpack the essential elements of writing like an anatomy lesson”

Mark Schapiro

Environmental journalist

“ARIJ (Arab Reporters for Investigative Journalism) has been using Story-Based Inquiry for over 10 years. And it was the best thing ever that happened to our Arab reporters.”

Rawan Damen

Jordanian filmmaker, media consultant and the CEO of Stream Media Consultancy

“I started off as a deep sceptic and I am now a profound convert. In one hour you guys changed my life”

Katherine Eban

Best-selling author of Bottle of lies. The Inside Story of the Generic Drug Boom

“This method is a must for any investigative journalist. It will give you the tools to organise your material for the better. The manual equips with you a number of skills, but most importantly it structures your investigation. So when it comes to filing your story you are fully prepared and not looking for that quote in the cloud”

#cij Summer 2020 feedback

“The method is brilliantly intelligent and useably simple. It has completely revolutionised the way I work”

Brendan Montague

Request Initiative

“I am impressed by the Story-based Inquiry Manual”

Rosemary Armao

Center for Investigative Reporting in Bosnia and the Organized Crime and Corruption Project)

“This was the most useful course I have ever attended. Clear, hands-on, and superbly delivered.”

Feedback CIJ Webinar 2021

“I recommend this for all […] journalists embarking on longer term investigations”

Rosie Waterhouse

Director of the MA in Investigative Journalism, City University London

“A must for anyone who wants to make the difference in journalism”

Thomas Van Hemeledonck

Chief-editor current affairs Telefacts, VTM Belgium Television

“I really enjoyed all of it to be honest. From theorizing, to organization, to writing the story, Mark and Luuk gave a lot of helpful tips and tricks that will help me immensely going forward.”

Webinar participant

“It was both inspirational and deeply practical. It left everyone feeling uplifted”

Vin Ray

Former editor in chief, International, BBC

“It was great. I’d do it again and I’d recommend it to people. I wanted to learn how to organize my reporting process and the course gave me just that. I’m already using some of the techniques in my work.”

Feedback CIJ Webinar 2021

“As a student journalist, who wants to specialise in investigative journalism, I learned so much that I would never be taught at university.”

Webinar participant

“This method is a must for any investigative journalist. It will give you the tools to organise your material for the better. The manual equips with you a number of skills, but most importantly it structures your investigation. So when it comes to filing your story you are fully prepared and not looking for that quote in the cloud”

#cij Summer 2020 feedback

Andere trainingen

Datajournalistiek

Datajournalistiek

Diepgravend interviewen

Diepgravend interviewen

Schrijven met impact

Schrijven met impact